Άρθρο της Μαριάννας Ιατρίδου
Με αφορμή το ντοκιμαντέρ “Water makes money” των Leslie Franke και Herdolor Lorenz, το οποίο πρόσφατα μεταγλωττίστηκε για το ελληνικό κοινό και αντλώντας από αυτό πολύ σημαντικές πληροφορίες, γράφεται το παρακάτω άρθρο.
Σκοπός μας είναι να αναλογιστούμε τις επιπτώσεις στον υπόλοιπο κόσμο να καταλάβουμε ποιες θα είναι οι επιδράσεις στην ελληνική κοινωνία από την ιδιωτικοποίηση του νερού.
Το 2009 και μετά από 25 χρόνια ιδιωτικής διαχείρισης του νερού στο Παρίσι, ο δήμος ανέλαβε και πάλι την παροχή ύδρευσης δίνοντας πλήρως την διαχείριση στην Eau de Paris.
Βέβαια, ήδη από το 2003-2004, είχαν συσταθεί επιτροπές και είχαν γίνει μελέτες για την επαναδιαπραγμάτευση των συμβάσεων ώστε ο δήμος να πάρει πίσω τα αποθεματικά από τους φορείς εκμετάλλευσης.
Όπως ήταν αναμενόμενο οι διευθυντές των ιδιωτικών εταιρειών, Veolia και Suez, που εκμεταλλεύονταν επί 25 χρόνια το νερό δυσαρεστηθήκαν και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό που όπως έγραψε ο τύπος της εποχής, ο Διευθύνων σύμβουλος μιας από αυτές, υποστήριξε πως μετά από τη διάλυση της συμφωνίας δεν θα ήταν δυνατό για την εταιρεία του να συνεργαστεί και με άλλες χώρες.
Τι είναι όμως στην πραγματικότητα το νερό; Το νερό είναι ελεύθερο κοινωνικό αγαθό και πηγή ζωής. Για αυτό και η «διαχείριση του πρέπει να είναι κρατική» όπως επεσήμανε η τότε αντιδήμαρχος του Παρισιού. Μάλιστα σύμφωνα με τις μελέτες που είχαν κάνει για το Παρίσι, προέκυψε ότι με τον δημόσιο πάροχο θα εξοικονομούνταν τουλάχιστον 30 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο.
Ένα μεγάλο μέρος αυτών των χρημάτων θα ήταν το κέρδος του ιδιώτη. Άρα αν το κέρδος του ιδιώτη διοχετευθεί στην παροχή του νερού μπορεί να κρατηθεί χαμηλή και σταθερή η τιμή του και παράλληλα να εξασφαλιστεί ένα υψηλό επίπεδο επενδύσεων και υπηρεσιών.
Επιπρόσθετα, η δημόσια διαχείριση της ύδρευσης, δίνει τη δυνατότητα μακροπρόθεσμης διαχείρισης του ενεργητικού ώστε να μπορούν να σχεδιαστούν επενδύσεις. Κι εδώ έγκειται η διαφορά. Έναν ιδιώτη δεν τον ενδιαφέρει να επενδύσει για παράδειγμα σε μία παλιά εγκατάσταση νερού όπως ένα πηγάδι γιατί τα συμβόλαια τους είναι έως 30 χρόνια ενώ οι επενδύσεις σε νερό επιφέρουν κέρδος μετά από 30-60 χρόνια.
Για αυτό και οι ιδιώτες επενδυτές αποφεύγουν την επένδυση κεφαλαίου σε κανάλια. Αντίθετα ένας δημόσιος φορέας εκμετάλλευσης δεν έχει τέτοιους περιορισμούς. Μπορεί να σχεδιάζει και να δεσμεύεται σε βάθος χρόνου για να εξασφαλίσει τη σωστή διαχείριση και προστασία των υδάτινων πόρων.
Όπως είπε η αντιδήμαρχος του Παρισιού «το μεγάλο στοίχημα είναι η προστασία των μεγαλύτερων υδάτινων όγκων» γιατί έτσι δε θα χρειάζεται η υπερβολική επεξεργασία του νερού η οποία κοστίζει πολύ. Και εδώ θα ήταν χρήσιμο να αναφέρουμε ότι η Καστοριά βρίσκεται, όπως είναι γνωστό, πάνω στο μεγαλύτερο υδροφόρο ορίζοντα των Βαλκανίων.
Δεν πρέπει όμως να παρακάμψουμε και την οικολογική προστασία. Πολλές φορές παρατηρούμε σημαντικές απώλειες νερού σε δίκτυα ύδρευσης. Στα ιδιωτικά δίκτυα η απώλεια είναι πάντα μεγαλύτερη (έως και 25%!!!) από ότι στα δημόσια (3-12%).
Στις ιδιωτικές επιχειρήσεις το ένα τρίτο του προϋπολογισμού πηγαίνει στη συντήρηση των αγωγών. Αυτό σημαίνει ότι αν σπάσει κάποιος αγωγός, το ονομάζουν ανακαίνιση και ο καταναλωτής χρεώνεται επιπλέον. Ο ιδιώτης δεν ενδιαφέρεται να διορθώσει διαρροές εφόσον υπολογίζεται μόνο όσο νερό καταναλώνεται. Έτσι, δεν εξοικονομείται νερό.
Ένα άλλο μεγάλο θέμα που πρέπει να θίξουμε είναι η «θεραπεία» της ρύπανσης και της ποιότητας του νερού. Οι τεχνολογίες που αναπτύσσονται επ’αυτού είναι όλο και πιο περίπλοκες και εξεζητημένες κάτι που είναι φυσικά προς το συμφέρον των ιδιωτικών εταιρειών. Για αυτό και αναπτύσσουν συνεχώς νέες τεχνολογίες όπως υπερδιήθηση, νανοδιήθηση, αντίστροφη όσμωση. Αυτό όμως, οδηγεί σε αδιέξοδο γιατί υπάρχει πάντα περισσότερη ρύπανση και ήδη όλα αυτά σήμερα κοστίζουν πολύ.
Έτσι το πιο σημαντικό είναι να μειωθεί η ρύπανση στην πηγή. Αυτό γίνεται όπως προαναφέραμε με την προστασία των υδάτινων πόρων και με τη βιολογική καλλιέργεια.
Για να επιτευχθεί η καλή ποιότητα νερού σύμφωνα με το ντοκιμαντέρ δεν πρέπει να υπάρχουν ιδιωτικά συμφέροντα διότι η επεξεργασία λυμάτων είναι προς συμφέρον των εταιρειών. Πρέπει η παροχή και τα δίκτυα διανομής να είναι στα χέρια του κράτους. Η κρατικοποίηση συμφέρει τόσο το δημόσιο όσο και τους καταναλωτές.
Το Μόναχο της Γερμανίας έχει την καλύτερη ποιότητα νερού λόγω αφενός της προνομιακής του θέσης στους πρόποδες των Άλπεων και αφετέρου του γεγονότος ότι οι δικές του επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας καλλιεργούν τη μεγαλύτερη οικολογική γεωργική περιοχή στην Ευρώπη μέσα στους υδάτινους πόρους τους.
Αυτό συμβαίνει διότι οι δημοτικές αρχές σκέφτονται τις μελλοντικές γενιές στο μακροπρόθεσμο σχεδιασμό τους για καλύτερη προστασία της ποιότητας του νερού. Αντίθετα, οι ιδιώτες πρέπει να δηλώσουν κέρδη και κινούνται ανάλογα, ώστε να ικανοποιήσουν τους μετόχους, τους αναλυτές και τους οίκους αξιολόγησης. Το νερό φτάνει με αυτόν τον τρόπο στους κατοίκους του Μονάχου καθαρό και αγνό χωρίς χλώριο ή κάποια άλλη χημική ουσία.
Η ιδιωτικοποίηση των υδάτινων πόρων επέφερε μέχρι σήμερα αρνητικά αποτελέσματα σε πολλές χώρες της Ευρώπης και παντού πλέον το "νερό" επιστρέφει στον δημόσιο έλεγχο. Μόνο στη Ελλάδα οι δημοτικές επιχειρήσεις τείνουν να γίνουν ιδιωτικές και μάλιστα με δυσμενείς όρους για το δημόσιο συμφέρον.
Ας αναλογιστούμε λοιπόν τις επιπτώσεις για την υγεία και για την τσέπη μας ώστε να λάβουμε τα κατάλληλα μέτρα.
Πηγή: kastoriani-estia.blogspot.gr
Πηγή: kastoriani-estia.blogspot.gr
